لیما طیبی

افزایش ذخیرۀ کربن آلی خاک برای تعدیل تغییرات اقلیمی، اهمیت ویژه‌ای دارد. ‌‌این پژوهش با هدف بررسی تغییرات ذخیرۀ کربن آلی و ارتباط آن با میزان ترکیبات مادۀ آلی خاک (سلولز، همی سلولز و لیگنین) در دو عمق سطحی (۰-۱۰ سانتی‌متر) و زیرسطحی (۱۰-۳۰ سانتی‌متر) در مراتع احیاشدۀ دشت قهاوند در سال 1395 انجام شد. آنالیزهای آماری داده‌های حاصل با استفاده از آزمون نرمالیتی Kolomogrov-Smirnov بررسی گردید و سپس از رویۀ Proc ttest برای بررسی تغییرات معنی‌دار میزان کربن آلی و سایر خصوصیات خاک سطحی و زیرسطحی استفاده شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که تغییرات عمق بر پارامترهای فیزیکی و شیمیایی اندازه‌گیری‌شده، تأثیرات معنی‌داری داشته است وافزایش معنی‌دار مادۀ آلی، سلولز و همی‌سلولز در خاک زیر سطحی به‌ترتیب معادل 2/3، 02/5 و 6/2 برابر مشاهده شد. افزون‌ بر این، بین مادۀ آلی خاک و برخی ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی اسیدیته، هدایت الکتریکی و درصد رس و سیلت همبستگی مثبت مشاهده شد. این یافته‌ها بیانگر آن است که احیای پوشش گیاهی و مدیریت قرق، با بهبود ورودی بقایای گیاهی و تثبیت ترکیبات سلولزی، می‌تواند به افزایش پایداری کربن آلی و بهبود کیفیت خاک در اکوسیستم‌های نیمه‌خشک منجر شود.