تبخیر و تعرق بهعنوان یکی از عوامل کلیدی در مدیریت منابع آب و برنامهریزی کشاورزی اهمیت بالایی دارد. استفاده از روشهای سنجشازدور برای برآورد تبخیر و تعرق، به دلیل جامعیت مکانی و زمانی، هزینه کمتر، و دسترسی آسان به دادهها، جایگزین مناسبی برای روشهای سنتی شده است. روشهای سنتی مانند لایسیمتر، که مبتنی بر اندازهگیری مستقیم تبخیر و تعرق در مقیاس محدود هستند، و روش پنمن-مانتیث، که از دادههای هواشناسی برای محاسبه تبخیر و تعرق استفاده میکند، هرچند دقت بالایی دارند، اما محدودیتهایی نظیر نیاز به ابزارهای گرانقیمت، زمانبر بودن، و عدم پوشش وسیع مکانی را به همراه دارند. در این تحقیق، تبخیر و تعرق واقعی در حوضه معرف زوجی گنبد واقع در جنوب شرقی شهر همدان با استفاده از الگوریتم SEBAL و تصاویر ماهوارهای لندست مربوط به روزهای ۲۵ اردیبهشت ۱۳۸۹، ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۳ و ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۶ محاسبه شد. نقشههای تبخیر و تعرق تولید و نتایج حاصل با دادههای واقعی ایستگاه هواشناسی واقع در حوزه گنبد، محاسبهشده به روش پنمن-مانتیث (FAO-56)، مقایسه شدند. نتایج نشان داد که الگوریتم SEBAL توانسته است روند کلی تغییرات تبخیر و تعرق را با دقت قابل قبولی شبیهسازی کند. مقدار خطای جذر میانگین مربعات RMSE=0.63 و میانگین خطای مطلق MAE=0.51 بیانگر دقت مناسب این الگوریتم در برآورد تبخیر و تعرق واقعی است. نتایج این پژوهش تأیید میکند که الگوریتم SEBAL میتواند بهعنوان ابزاری مناسب و اقتصادی برای برآورد تبخیر و تعرق در مناطق مختلف مورداستفاده قرار گیرد و در مدیریت منابع آب و برنامهریزی کشاورزی کاربرد گستردهای داشته باشد.
