مهدی هدایتی

ضایعات کشمش (شکرک)، پسماند حاصل از کارخانجات کشمش است که عمدتا شامل بخش های لایه خارجی کشمش و دم کشمش است. بر اساس آزمایشهای انجام شده، این ضایعات می توانند جایگزین بخشی از غله جیره به ویژه جو شوند. در این تحقیق ،اثر تغذیه ضایعات کشمش درگوساله شیرخوار هلشتاین در استارتر در جایگزینی با غله به ویژه با جو بر عملکرد، قابلیت هضم مواد مغذی، شاخصهای رشد اسکلتی و متابولیتهای خون بررسی شد. تعداد 40 راس گوساله شیرخوار از روز اول تولد در یک طرح کاملا تصادفی به 4 گروه تقسیم شدند. یک گروه با جیره عاری از ضایعات کشمش، گروه دوم با جیره حاوی 3/5% ضایعات کشمش، گروه سوم با جیره حاوی 6/10% ضایعات کشمش و گروه چهارم با جیره حاوی 8/15% ضایعات کشمش تغذیه شدند. جیرههای غذایی براساس نیازهای NRC (2001) نشخوار کنندگان بزرگ و با استفاده از نرم افزار CPM Dairy v3.0.10 تنظیم شد. وزن بدن گوسالهها تحت تاثیر اثر متقابل افزودن سطوح شکرک و جنس قرار گرفت (05/0 > P) بهطوری که در بین گوسالههای ماده تفاوتی در وزن بدن مشاهده نشد ولی در بین گوسالههای نر بیشترین وزن بدن مربوط به گروه 6/10% و کمترین مربوط به گروه 3/5 و 8/15% بود و گوسالههای گروه شاهد میانه بودند. همچنین طول بدن تحت تاثیر افزودن شکرک قرار گرفت و کمترین طول بدن در مقایسه با گروه شاهد و 8/15%، مربوط به گروه 6/5% درصد بود (05/0 > P). ضریب تبدیل، افزایش وزن روزانه، ارتفاع بدن و دور سینه تفاوت معنی داری بین گروه های مختلف نداشتند. در مورد متابولیتهای خون نیز تفاوت معنی داری در بین تیمارهای مختلف مشاهده نشد. نتایج این آزمایش نشان داد که در گوسالههای ماده جایگزینی شکرک با غله جیره به ویژه جو می تواند تا 8/15% جیره انجام پذیرد، ولی در گوسالههای نر این جایگزینی تا 6/10% مفید بود.