تنش سرما یکی از مهمترین عوامل تهدید کننده رشد و پراکنش درختچه های زینتی در منطقه معتدله به شمار می رود که در برخی سال ها باعث تحمیل زیان های اقتصادی کلانی به ساختار فضای سبز شهری می شود. بنابراین ارزیابی مقاومت به سرما و شناخت مکانیسم های درگیر در آن با هدف انتخاب گونه های مناسب برای اقلیم های مختلف یکی از اولویت های مهم در برنامه های اصلاحی درختچه های زینتی می باشد. در این پژوهش مقاومت به سرمای زمستانه پنج گونه درختچه گل زینتی خانواده روزاسه شامل کریا، اسپیره، به ژاپنی، رز قرمز و گل محمدی با استفاده از روش نشت یونی ارزیابی و ارتباط بین مقاومت به سرما و غلظت کربوهیدرات ها و پروتئین های محلول و پرولین جوانه این گونه ها نیز بررسی شد. بعد از اعمال تیمار های سرمایی در مرحله خواب عمیق زمستانه در بهمن ماه، مقادیر نشت یونی جوانه ها 1/ اندازه گیری شد. گونه ها از نظر نشت یونی اختلاف معنی داری ) 11 P≤ ( با هم داشتند. کاهش دما از 11 به درجه - سانتی گراد منجر به افزایش معنیدار نشت یونی جوانه در گونه های مختلف شد. در آخرین تیمار سرمایی ) C 22 ( تفاوت - º نشت یونی بین گونه های مختلف چشمگیرتر بود به طوری که نشت یونی جوانه در درختچه های اسپیره، رز قرمز و کریا به بیش از 21 % رسید. غلظت کربوهیدرات، پرولین و پروتئین های محلول در گونه های مقاوم به سرما از قبیل به ژاپنی و گل محمدی بیش از گونه های دیگر بود که حاکی از ارتباط مثبت این ترکیبات با مقاومت به سرما می باشد. به نظر می رسد که تجمع بیشتر تنظیم کننده های اسمزی در گونه ها با نشت یونی کمتر، ضمن کاهش آب سلول و حفظ پایداری غشاء در دمای پایین منجر به افزایش میزان تحمل یخ زدگی در آنها شده است که می توانند به عنوان یک شاخص فیزیولوژیکی برای ارزیابی مقاومت به سرما در سایر درختچه ها نیز به کار روند.
