مجتبی یاری

اولین عامل توسعه دامپروری و تبدیل شکل سنتی آن به شکل صنعتی، تامین خوراک دام است زیرا بیشترین سهم در هزینه دامداری های سنتی و صنعتی را تغذیه (60 تا 70 درصد) به خود اختصاص می دهد. جمعیت دامی کشور بر اساس آمارهای موجود بالغ بر 120 میلیون واحد دامی (گاو، گوسفند، بز، شتر و گاومیش) است. امروزه با استفاده از دستاوردهای علمی و فنی و با توجه به نیاز روز افزون انسان به محصولات دامی (شیر و گوشت و ...) ، تولیدات حیوانات اهلی به مرور افزایش و پرورش آنها در دنیا از شکل سنتی به صنعتی تغییر یافته و یا در حال تغییر است. اگرچه بیشتر دامداری های ایران شکل غیرصنعتی دارند، با این حال عمده تولیدات دامی (گوشت و شیر) از این بخش تولید می شود. در ایران کمبود منابع خوراک دام و وابستگی به واردات از عوامل بازدارنده رشد بخش دامپروری به حساب می آیند. علوفه ها از اقلام اصلی جیره غذایی نشخوارکنندگان هستند و یکی از دغدغه های اصلی دامداران در کشور تهیه علوفه با کیفیت و نوسانات قیمت آن است. معمولا با افزایش هزینه نهاده ها مانند خوراک دام، تولیدات دامی کاهش می یابد و قیمت تمام شده محصول بالاتر و به تبع آن مصرف سرانه نیز کم می شود. لذا بکارگیری تمهیدات لازم جهت حفظ ثبات نسبی قیمت علوفه از اقدامات اساسی دستگاه های مسئول جهت رفع نگرانی دامداران از تداوم فعالیت خود می باشد. در حال حاضر تقریبا 25 درصد نیاز غذایی دام های کشور از مراتع تامین می شود و به دلیل مصرف غیر قابل کنترل و تخریب محیط زیست، سهم آن سالانه کاهش می یابد. از طرف دیگر، ایران در منطقه اقلیمی خشک و نیمه خشک قرار گرفته و عمده زمین های کشاورزی آن به کشت غلات اختصاص دارد. به تبع این، دامپروری های کشور علاوه بر منابع علوفه ایی و غلات، از بقایای زراعی و محصولات تولید شده جانبی در کشور در تغذیه دام های خود استفاده می کنند. بعلاوه سالیانه حدود 4 میلیون تن خوراک نیز وارد می شود که باعث خروج مقادیر زیادی ارز حاصل از فروش نفت از کشور می گردد. بنابراین یکی از بزرگترین دغدغه های بخش دامپروری در ایران تامین علوفه به ویژه علوفه با کیفیت در تغذیه دام است. در بعضی مناطق شاید علوفه به اندازه کافی وجود داشته باشد ولی متاسفانه به علت عدم شناخت علوفه از دیدگاه تغذیه ای، استفاده مناسب از آنها صورت نمی پذیرد که این امر باعث اتلاف بخشی از سرمایه های کشور می شود. بر