بررسی اصطلاحات عامیانه‌ای که افراد به‌هنگام برقراری ارتباطات و تعاملات اجتماعی با دیگران از آن‌ها استفاده می‌کنند، یکی از راه‌هایی است که می‌توان با آن از شیوۀ اندیشیدن افراد آگاهی یافت. هدف از این پژوهش توصیفی-تحلیلی، بررسی مفاهیم و تبیین انگیزه‌های شناختی در شکل‌گیری اصطلاحات عامیانه فارسی است که با حوزۀ عینی «نان» صورت‌بندی شده‌اند. داده‌های مورد نیاز این پژوهش از فرهنگ فارسی عامیانۀ نجفی (1387) استخراج شدند و در چارچوب دیدگاه‌های لیکاف و جانسون (1980) و کُوِچِش (2002) محک خوردند تا انگیختگی اصطلاحات از منظر سازوکارهای استعاره، مَجاز و دانش متعارف بررسی شود. تحلیل شواهد نشان داد که حوزۀ عینی «نان»، موجب شکل‌گیری اصطلاحاتی عامیانه با مفاهیم «معیشت»، «شکرگزاری»، «حمایت»، «دخالت»، «مزاحمت»، «شرافت»، «دِین»، «خساست»، «اشتباه» و «فرصت‌طلبی» شده است. همچنین، نتایج این پژوهش نشان داد که اصطلاحات عامیانه شامل حوزۀ عینی «نان» بر پایۀ بیش از یک سازوکار شناختی صورت‌بندی شده‌اند و شکل‌گیری اصطلاحات بررسی‌شده را نمی‌توان تنها به یک عامل شناختی نسبت داد. از این رو، می‌توان گفت که اصطلاحات عامیانه شامل حوزۀ عینی «نان» انگیختگی شناختی چندگانه دارند.
