تولّی وتبرّی یکی از مسائل مهم در علم فقه؛ کلام و اخلاق است. این مسأله علیرغم اینکه در کلام و فقه مورد اهتمام قرارگرفته اما در علم اخلاق کمتر مورد توجه بوده است. تولّی و تبرّی به معنای دوستی خدا و دوستان او و بیزاری از دشمنان خداوند و اولیاء او، حالتی نفسانی است و تهذیب نفس و تربیت اخلاقی به عنوان زمینه سعادت نیز از همین نقطه آغاز می‌شود؛ بنابراین جادارد که این مسئله در اخلاق محور بحث قرارگیرد. تولّی و تبرّی به عنوان معیاری برای تعیین ارزش و سازنده الگوی سعادت در نظام اخلاقی و تربیت دینی خواجه نصیرالدین طوسی مورد توجه قرارگرفته است. در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی دیدگاه وی را درباره رابطه تولی و تبری با الگوی سعادت بررسی کرده و به این نتایج دست یافته‌ایم: الف) تولی و تبری علاوه بر آنکه نشانه دینداری است مقامی است که با کنترل قوای نفس حیوانی(یعنی شهوت و خشم) و تحت نظر عقل به عنوان حجت باطنی الهی قابل دستیابی است؛ ب) با استمداد از ابزار دستیابی به تولی و تبری یعنی معرفت، محبت، هجرت و جهاد می‌توان به الگوی سعادت یعنی زایش و رویش تمام فضائل اخلاقی و درجات و مقامات عرفانی مانند رضا، تسلیم، ایمان، یقین و در نهایت دستیابی به مقام اهل وحدت(فنا) دست‌یافت.
