|
چکیده
|
حزن، یکی از دردهای نفسانی است که در متون اسلامی، از ویژگی‌های راغبین به دنیا تعبیر شده است. آموزه‌های اسلام فرد دنیاپرست را در برابر افسردگی و غم و اندوه آسیب‌پذیر دانسته و دنیاپرستی را عامل زمینه‌ساز حزن و اندوه می‌داند. مراد از دنیاگرایی و رغبت به آن، گرایش به دلبستگی‌های دنیوی و ترجیح دادن دنیا و لذایذ آن بر آخرت است. پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش رغبت به دنیا در حزن و اندوه بر اساس منابع اسلامی انجام شده است. در این پژوهش، به منظور تحلیل مؤلفه‌های مفهومی «رغبت» و «دنیا» از جملات توصیفی -تبیینی متون اسلامی و تحلیل محتوا و تبیین ساختار مفهومی «رغبت به دنیا» در مقابل «بی‌رغبتی» یا همان «زهدورزی» استفاده شد. همچنین برای تعیین ویژگی‌های رغبت به دنیا و حزن، عملیات مقوله‌بندی و مفهوم‌سازی نیز انجام شد. یافته های پژوهش، نتایج این بخش بیانگر این مطلب است که حزن نسبت به مطلوب دنیوی، مذموم و حزن نسبت به مطلوب اخروی، ممدوح است. دوری از خداوند، فساد عقل، آرزوهای طولانی، حسرت، ابتلا به هر شر و گناه، فرار از جنگ، ترس از مرگ، عدم شکرگزاری از پیامدهای رغبت به دنیا است که غم و اندوه را به ارمغان می‌آورد.
|